ORTO, ZERUMUGAREN PLANOA IGAROZ

Gogoratzen dut Joan Asens Valentzian ezagutu nuen egunaz. Ez nuen denbora askorik izan harekin hitz egiteko, baina hamar minutu haietan, gizon herabea iruditu zitzaidan, apala, jakintsua. Bere L'Ermita eta Dofi izan genuen hizpide, baina batez ere mahastiak eta eguraldia, eta ilargia... Ondo zekien zertaz ari zen, hura izan baita 2008ko abuztura arte Alvaro Palacios upategiko enologoa. Baina dagoeneko beste proiektu batean ari da lanean, ez urruti, baina bai beste sor-marka batean. Lehen Prioraten, orain Montsanten. Beste hiru bazkide eta lagunekin batera jarri du martxan proiektu berria: Jordi Beltran, Josep Maria, Jordiren anaia, eta Josep Maria Jove. Lau lagunen artean abiatu dute, beraz, Orto Vins. Laurak dira Masroigekoak, laurak mahastizainak, eta laurek jarraipena eman diote arbasoek hasitako bideari. Dastatu dutenek esaten dute Orto (ardoaren izena) Montsanteko altxorra izango dela. Eta, egia esan, baldintza guztiak betetzen dituzte Orto Vinsekoek arrakasta lortzeko: mahastizain bikainak dira, eta izugarrizko mahastiak dituzte, eta horri guzti horri Joan Asensen Palaciosekin egindako ardoen eskarmentua gehitzen badiogu, badirudi errazagoa dela dena. Beltran anaiak inguruko mahastizainik onenetarikoak dira, eta Joveren familiak urteak eta urteak daramatza mahastiak lantzen eta zaintzen, gainera, lagun batek esaten duen moduan, «lurra maite duen jende ona» da. Eta Orto izena? Orto Vinsekoek ematen duten azalpena zera da: «Orto zera da: eguzkiak edo beste edozein astrok zerumugaren planoa igarotzen duen unea, eta, beraz, gure hemisferioan ikusteko moduan suertatzen den unea». «Egun berri baten jaiotza sinbolizatzen du». Orto, grekoz, zuzen, egoki edo polita ere izan daiteke, gainera. Beraz, izenak ere badu bere zergatia. Izenaren alde biek erakusten dute modu argi eta tinkoan euren ardoa eta mahastiaren mundua ulertzeko ikuspuntua. Lau bazkideek hirurogeita hamar urte baino gehiagoko kooperatibetako tradizia dute. Orain tradiziora bueltatu nahi izan dute, eta lehen nekazariek beren mahatsekin ardoa egiten zuten moduan, orain ere, 2008an abiatuta hain zuzen, euren mahastietako mahatsekin egin dute ardoa beraiek ere. Ardo horiekin arbasoak omendu nahi dituzte, aintzat hartu eta aitortu, egindako lanari esker, filoxera eta muturreko lehorteei aurre egin eta mahastiak maitasunez zaindu zituztelako gaur egun direna izatera heldu direla. Lehen esan bezala, Priorateko El Masroig herrian daude, baina Montsanteko sor-markaren babesean. Ardoa egiteko erabili dituzten mahatsak hauek dira: samso (%53), garnatxa (%28), cabernet sauvignon (%12) eta ull de llebre, tenpranilloa (%7). Laster ardoa dastatzeko aukera izango dut, eta emango dizuet horren berri.