BORGOINAN ZEHAR...

Duela aste pare bat edo Borgoinako ardoen sailkapenari buruz idatzi nuen artikulua. Gaurkoan Borgoinako eskualdeak eta ardoak nolakoak diren, gain-gainetik baino ez bada ere, azalduko dut. Baina sailkapen oso bat egin beharrean eta guztiok aspertu, esanguratsuenak ekarriko ditut hona. Iparraldean, lehenik, Chablis, oso ezaguna eta ospetsua da bere ardo zuriengatik, ardo zorrotzak eta azidotasun nabarmenarekin, mineralak, serioagoak eta upelean ontzeko ez hain gomendagarriak. Eskualde hotza da, kareharrizko lurraldea, itsas fosilez jositakoa. Beherantz jarraituz gero, Côte d`Or ospetsua dugu. Alde hori bitan zatitu daiteke: iparrera, Côte de Nuits dugu, batez ere ardo beltzekin; eta hegora, Côte de Beaune, ardo zuriekin. Côte de Nuits horretan, aipatzekoa da Gevrey Chambertin, bere ardo ahaltsu eta tanikoekin; pixka bat beherago, Morey-St.-Denis, ardo taniko eta zahartzeko gaitasun izugarriakoekin, baina ez Gevreyko ardoak bezain serioa; Chambolle-Musigny, ardo fin eta dotoreekin; Vougeot, Flagey-Échézeaux... Côte de Beaunen Aloxe dago. Aloxen bi mahasti bereiz daitezke. Corton, Borgoina osoko mahastirik handiena, ehun bat hektarearekin. Han gauza bitxi bat gertatzen da: lurraren arabera, ardo beltzak eta zuriak, bi koloreko egiten dira, oso gauza arraroa Borgoinan. Kalitateari so eginez, ardo zuriek irabazten dute argi eta garbi. Ardo zuriak ahaltsuak dira eta Borgoina osoko onenetarikoak. Sauvgny-les-Beaunesko ardoak arinak eta oso aromatikoak omen dira, eta, Beaune hain handia izanik (400 Ha), ez da hain erraza hango ardoak definitzea. Hegoaldeko ardoak borobilagoak eta koipetsuagoak dira. Hegoaldean, Pommardeko ardoak, oso tanikoak, egituratuak eta boteretsuak ematen ditu, baina ez dute oso fama ona, batez ere Volnayko ardoekin alderatuz gero, horiek baitira Côte de Beaungo ardorik fin eta dotoreenak. Hegoalderantz jarraituz, ardo zurien erresuman sartzen gara, chardonnayarenean, beltzena atzean utziz. Mersault, Puligny-Montrachet eta Chassagne-Montrachet dira izen handiak Borgoinako ardo zuriei dagokienez, baina bakoitza bere ezaugarriekin. Mersaulteko ardoak indartsuak, oparoak eta koipetsuenak dira, eta, horretan zerikusi handia dute, alde batetik, battonageak, eta, bestetik, ardoa ontzeko erabili ohi dituzten upel berriak. Pulignyk eskaintzen ditu ardorik dotoreenak, puruenak eta finenak; ezaugarri horiek ageri dituzte Chassagneko ardoek ere, biek darabiltelako munduko mahasti zuririk ospetsuena, Le Montrachet. Era berean, ez nuke nabarmendu gabe utzi nahi Pulignyko ardoak, gaztetan, hobeto edaten direla Chassagnekoak baino. Chassagnen pinot noir agertzen hasten da berriz ere. Chassagneko ardo beltzek tanino koipetsuak dituzte, eta erraz edaten dira gazteak direnean. Santenayko beltzak frutaz hornituak, egituratuak eta lur usainekoak dira. Beherago daude Côte Chalonnaise, Mâcon eta Beaujolais.
Albisterik...